EERLIJK DUURT HET LANGST !

Zij die iets kennen van boekhouden weten dat het een koud kunstje is om een balans op te smukken. Onze banken waren daar zelfs zo bedreven in dat geen enkele bedrijfsrevisor het nog zag ....

Als schepen van begroting kan ik, net zoals men dat kan met een balans, perfect met een stralende begroting voor de dag komen waarin alles kan en niets iets kost.

Neen. Jaren al persenteren we een realistische begroting. Jaren al ontvangen we geen enkele opmerking van de hogere overheid. Jaren al zijn we ook netjes op tijd.

Dank aan de diensten die dit klaarstomen. Wetende dat we deze legislatuur aan onze derde ontvanger toe zijn, is dit echt wel een dikke pluim voor onze medewerksters van de dienst boekhouding.

Hier volgt de tekst die ik zal gebruiken ter inleiding van de commissie financiën dinsdag eerstkomend :

GEMEENTEN OP TERMIJN IN STRUCTURELE MOEILIJKHEDEN QUA FINANCIERING,  POGING OM AAN DE HAND VAN MERCHTEMSE BEGROTING FORS SIGNAAL TE GEVEN AAN VLAAMSE OVERHEID

Naar aanleiding  van de crisis rond De Gemeentelijke Holding is er heel wat aandacht gegaan naar de gevolgen van het einde van deze holding op de financiën van de gemeenten.

Het debat mag zich evenwel niet beperken tot het schrappen van het dividend van de Gemeentelijke Holding en de herwaardering van de aandelen naar 0 €.

Een studie over de inkomsten van de gemeenten van 1993 tot op heden levert verrassende resultaten op en moet aanzetten tot nadenken, meer nog, tot actie !

 

De cijfers bieden het voordeel dat ze objectief zijn. Ik ga uit van de effectieve ontvangsten.

 

De gemeente Merchtem (een doorsnee gemeente die perfect als voorbeeld kan dienen) ontving aan dividenden  (Iverlek, Elia, Dexia, Finilek, Riobra, Havi-TV)  hetvolgende :

 

Legislatuur 1994-2000 : 5.971.683.82 € of 240.897.128 Belgische frank

Legislatuur 2000 – 2006 : 7.734.036.71 € of 311.990.267 Belgische frank

Legislatuur 2006 -2012 : 4.261.236.71 € of 171.897.863 Belgische frank.

Sinds 2009 evenwel, zijn de dividenden haast herleid tot 0 €.

Als we weten dat het totaal inkomen op een jaar voor de gemeente 9.625.485 € bedraagt buiten dividenden is het zo dat het totaal van dividenden een zeer wezenlijk deel was van de inkomsten voor de gemeenten.  Procentueel zeker  in de ‘top’ legislatuur 2000 -2006 een 15 %.

Als alle gemeenten rekening moeten gaan houden met 15 % minder inkomsten, wegens het wegvallen of sterk verlagen van dividenden is dat zonder meer een groot structureel probleem.

 

Eens een jaar een dividend missen,  is op te vangen. Als dit de proportie haalt van 15 % van de inkomsten, die blijkbaar blijvend zullen moeten gederfd worden, dringen andere maatregelen zich op.

 

Komt daarbij dat de personenbelasting allicht zal dalen. Ik kan me immers moeilijk voorstellen dat Vlaanderen ruimere fiscale autonomie heeft geëist om precies de belastingen te verhogen.  De gemeentebelasting van 7.1 % wordt gevestigd op die personenbelasting. Ondanks het feit dat we een bevolking hebben van ‘goede verdieners’ zal er zeker geen verhoging te verwachten zijn van deze inkomsten.  Heel concreet stegen de inkomsten met 1.68 % in 2011 in vergelijking met 2010.

 

Ook wat onroerende voorheffing betreft is de stijging van de inkomsten  zeer matig (2.2 % in 2011 tov 2010).

 

Besparen dan maar !  Ook dit is een zeer genuanceerd verhaal.  Op dit ogenblik zitten we qua personeel ruim onder een volledig kader. Misschien een hardnekkig idee maar het is zo : er zit geen vrouw / man teveel op de gemeente of het O.C.M.W.. In tegendeel, om te kunnen voldoen aan een steeds groter wordende dienstverlening zijn aanwervingen nodig ! En niet van de minste. Een voorbeeld : milieu en stedenbouw : elke aanvraag is  nu een lijvig dossier dat binnen een zeker tijdsbestek moet behandeld worden. In het O.C.M.W. zijn er steeds nieuwe taken : schuldbemiddeling om er maar één te noemen…

Hoe zit het eigenlijk met de besteding van de middelen. Van 100 € inkomsten gaat er 22 € naar schulden, 46 € naar personeel , 12 € naar politie en 30 € naar O.C.M.W.. Een aandachtig lezer  merkt dat ik al 9 € tekort heb. Dat heeft te maken met de bijdrage aan het O.C.M.W..Deze bijdrage wordt in het begin van de legislatuur forfaitair vastgelegd. Gelukkig is er bij het O.C.M.W. op dit ogenblik een overschot, zodat we in feite net toekomen met onze 100 €.

 

Concreet betekent dit wel dat er eigenlijk geen marge is voor bijkomende initiatieven.

Bij bovenstaande berekening is uitgegaan van 0 € dividenden.

Slotsom is dus : bij het opdrogen van de bron inkomsten die de dividenden duidelijk waren, komen we in een situatie van 0% ruimte voor beleid. Enkel nog bestaande werking garanderen !

 

Het is alvast geen leuke boodschap voor allen die de pennen aan het slijpen zijn voor de opmaak van een verkiezingsprogramma.

 

Ik ben wel de laatste om pessimist te zijn en zal altijd trachten om nog zoveel als mogelijk te realiseren , doch duidelijke boodschap naar hogere overheden : negeer dit signaal niet, de lokale overheid, die blijkbaar toch goed werk levert, mag zeker niet getroffen worden. In tegendeel, initiatieven zoals de operatie ‘Van Mechelen’ (schuldafbouw aan 100 € per inwoner)  zijn meer dan welkom .  Op een interne staatshervorming zit geen enkele gemeente te wachten. Het gemeentelijk bestuursniveau misschien het  enige dat  goed werkt en waarvan de burger het meest tevreden is. Signaal is dus aan de Vlaamse Regering :  ondersteun de lokale besturen financieel, eerder dan ze op te zadelen met een interne staatshervorming.

 

Tot nu hebben we voor nieuwe investeringen niet moeten lenen. Gelukkig zijn de inkomsten uit dividenden naar investeringen gegaan. De schuldenlast van Merchtem valt mee. Feit is dat we voor nieuwe investeringen naar leningen zullen moeten gaan. Als er geen perspectief geboden wordt voor een structurele oplossing van de financiering van de gemeenten, zullen heel wat initiatieven en investeringen naar de Griekse kalender worden verwezen. Dit is voor de economie in het algemeen al evenmin wenselijk.

 

Met deze tekst heb ik het wegvallen of sterk reduceren van dividenden in een ruimere context willen plaatsen dan deze van de Gemeentelijke Holding.

Wat de Gemeentelijke Holding betreft ook heel concreet : in de periode van 1994 tot en met 2011 werden er aan dividenden 1.228.858.87 € uitgekeerd.  Enkel bij de laatste inschrijving (redden van de bank Dexia) is er een verlies van iets minder dan 150.000 €. Dit cijfer verbleekt natuurlijk bij het totaal aan dividenden dat we ontvingen over een langere periode. Ook dit moet gezegd : de jaren dat we naar de algemene vergadering gingen om enkel te vernemen wat het dividend zou zijn en de kassa rinkelde dat het kletterde, mogen ook wel vernoemd worden.

De begroting die voorlegt  sluit af met een tekort op het eigen dienstjaar. Dit tekort kan opgevangen worden met de overschotten die in vorige jaren gegenereerd zijn.

Mathematisch gezien, bij constant beleid en 0 € dividenden kan dit tekort nog drie jaar gedragen worden.

Dit is evenwel geen optie.  Er wordt volgend jaar bespaard op de OCMW-bijdrage. Deze moet op termijn naar het gemiddelde van de kluster van gemeenten waarmede Merchtem wordt vergeleken in financiële studie van Dexia.

 

De forse investering in cultureel erfgoed, die het herdenkingsjaar van August De Boeck is, zal uiteraard niet jaarlijks wederkeren .

 

Naar aanleiding van de beslissing om 8 x per jaar locatie aan te bieden om te fuiven, zal er ook in de fuifcheques, die er gekomen zijn ter compensatie van het ontbreken van fuifgelegenheid,  fors worden bespaard.

Naast besparen zal ik voorstellen, n.a.m. het voorbeeld van de gemeente Zemst, te pogen een actief patrimoniumbeleid te lanceren. Dit wordt ons eigenlijk gesuggereerd in het Grond-en panden decreet en in het Vlaams en Provinciaal structuurplan. De gemeente moet voordoen met projecten om verkavelingen te realiseren en ter beschikking te stellen van Merchtemnaren. Anders dan private verkavelaars hebben wij als gemeente de troef van ons voorkooprecht dat we geval per geval moeten bekijken en kaderen in eventuele ontwikkelingen.

Rest ons de hoop dat de economie opnieuw aantrekt en de inkomsten uit dividenden opnieuw gaan stijgen.

 

Minstens moet aan de Vlaamse Regering gevraagd worden de lokale besturen te vrijwaren voor inkomstenverlies ten gevolge van mogelijke kortingen die zij zullen toestaan op de federale personenbelasting.

Anders dreigt het lokaal niveau werkelijk stil te vallen.

Mag ik verhopen dat deze tekst over de  begroting dan ook een signaal zal zijn bij de collega’s schepenen van financiën en begroting en de Burgemeesters om alvast die boodschap aan de Vlaamse Regering te brengen.

 

Met achting,

Een nederige schepen financiën van een kleine gemeente.

D. De Valck