Hier de financiële toestand van Uw gemeente.
Elk jaar maakt Belfius een individueel financieel profiel op van de gemeenten, dus ook van Merchtem. Een docuement dat uitgaat van cijfers van de rekening. Hier concreet de cijfers van de rekening 2015.
De cijfers worden vergeleken met een ‘cluster’ : dat zijn 27 gelijkaardige gemeenten. Er wordt ook vergeleken met de provincie en met Vlaanderen.
Het nut van deze studie ligt voor de hand. Je kan zien waar je je bevindt qua financiën opzichtens die drie relevante vergelijkingspunten.
Als schepen van financiën is het ‘smullen’ van deze studie. Ze is objectief, de methodologie is voor elke gemeente dezelfde en de studie is er jaarlijks zodat ook kan vergeleken worden met de toestand van de financiën over langere termijn.
In feite is het een ‘echografie’ van de financiële gezondheid van de gemeente.
Ik krijg de studie digitaal doorgestuurd en wie er interesse voor heeft kan ze op eenvoudig verzoek bekomen.
Enkele markante cijfers wil ik U niet onthouden.
Op 01 01 2016 waren er in Merchtem 16.083 inwoners. Over een periode van vijf jaar (van 2009 tot en met 2014) bedraagt de groei 5,2 %, dat is meer dan de cluster 3,8 %, de provincie 4,2 % en Vlaanderen 3,4 %. De aangroei is opgesplitst in natuurlijke groei : 1.2 % en migratie : 5,2 % qua migratie scoort Merchtem het hoogste cijfer.
De werkloosheid is met 4,8 % hetzelfde als de cluster maar lager dan provincie (6,2 %) en Vlaanderen : 6,8 %.
Een opvallend cijfer : de rechthebbenden op bestaansmiddelen is met O.55 % merkelijk hoger in Merchtem dan de cluster : 0,21 %, de provincie 0,36 % en 0,37 % Vlaanderen.
Het kadastraal inkomen per inwoner (fiscale waardering van het onroerend goed) bedraagt in Merchtem 455 euro voor woningen. Dat is behoorlijk lager dan de cluster : 511, de provincie 537. Dit relativeert de gemeentelijke opcentiemen op de onroerende voorheffing. Met een hogere gemeentelijke opcentiemen dan in vergelijking met pakweg Meise, heeft Merchtem toch minder inkomsten uit de onroerende inkomsten. Eenvoudig om reden dat de belastbare basis lager is.
Heel concreet : de waarde van 100 opcentiemen in Merchtem bedraagt 22 euro per inwoner in Merchtem, 23 euro in de cluster, 29 euro in de provincie en 24 in Vlaanderen.
Vanuit ervaring is het wel zo dat de fiscale administratie bij renovatie en zeker bij nieuwbouw de waardering van de onroerende goederen wel merkelijk verhoogt. Naarmate er dus meer nieuwbouw is en renovatie zal dit cijfer allicht in de richting van de cluster gaan.
Met het tarief aanvullende personenbelasting van 7,1 % zitten we het laagste : cluster 7,43 %, provincie 7,32 % en Vlaanderen 7,37 % .
Het fiscaal rendement van 1 % aanvullende personenbelasting per persoon ligt met 51 euro in de lijn van de cluster : 52 euro, provincie 50 euro, maar hoger dan Vlaanderen : 43 euro. Dat is te verklaren door een relatief hoog inkomen per aangifte zijnde 37.171 euro in Merchtem opzichtens 34.138 euro in Vlaanderen.
In de traditie van het gerucht dat Merchtemnaren ‘dikke nekken’ zijn kunnen we voorzichtig stellen dat we dus relatief ‘rijk’ zijn.
Een cijfer dat ook best aandacht krijgt is het aantal personeelsleden per 1000 inwoners. Voor Merchtem is dat 4,7 dat is ruim lager dan de cluster met 5,6 provincie 6,8 en Vlaanderen 7,3.
In mensentaal : op de gemeentelijke diensten loopt geen medewerker ‘te veel’.
De totale uitgaven exploitatierekening bedragen in Merchtem 1.357 euro per inwoner. Dat is veel hoger dan cluster : 1.051 euro, provincie 1.179 euro en Vlaanderen 1.172 euro. Stellen dat we dit verschil dringend moeten wegwerken zou een overhaaste conclusie zijn.
De reden van dit groot verschil zijn de grote uitgaven in het onderwijs : in Merchtem 591 euro per inwoner opzichtens amper 182 euro in de cluster, 185 euro provincie en 137 euro in Vlaanderen. Merchtem doet zijn reputatie als onderwijsgemeente hier dus alle eer aan.
Is dit een financieel drama ? Neen, deze uitgaven worden gecompenseerd door veel hogere werkingsssubsidies : met 761 euro per inwoner zijn we merkelijk hoger dan cluster met 361 euro, provincie 441 euro en Vlaanderen 454 euro.
Als we het onderwijs uit de exploitatie filteren, is er in een periode van 2011 tot 2015 een besparing gerealiseerd van 2 % op de totale uitgaven exploitatierekening. Dit is een forsere besparing opzichtens cluster 0,4 %, 1% provincie en 0,4 Vlaanderen.
Een cijfer dat me als liberaal schepen van financiën een uitzonderlijke voldoening geeft is de Totale fiscale druk. In de periode 2011-2015 verlaagde die met 5 punten. In de cluster met 2, provincie 1 en Vlaanderen 2. Wetende dat de ‘Schooner Merchtem’ belasting voor 2017 werd afgeschaft, zal de fiscale druk einde legislatuur fors gedaald zijn.
Met een schuldratio van 0,84 zitten we lager dan de cluster 0,99 en ook lager dan de provincie 0,87 en hoger dan Vlaanderen dat op 0,75 afklopt.
Conclusie : Merchtem blaakt van gezondheid als het over financiën gaat.
In een lokaal bland (Klakson) werd in een van de verslagen van de gemeenteraad gesteld dat ik bij de presentatie van de rekening en de begroting altijd een ‘goed nieuws show’ geef. Kan best zijn dat dat zo overkomt, maar de objectieve cijfers geven mij wel keer op keer gelijk.
Als het van mij afhangt teken ik in 2019 nog eens voor verderzetting van dit financieel beleid. Maar ergens in oktober 2018 is dat aan U om te beslissen….