En de conclusie is : Merchtem is financieel gezond.
Elk jaar komt Belfius rond deze tijd het individueel financieel profiel van de gemeente toelichten. Ik maak daar steeds een uitgebreide tekst over. Die tekst wordt echter amper gelezen (zie dat op Google Analytics). Deze keer enkele markante cijfers
Het profiel werd opgesteld op basis van rekeningcijfers van 2014. Rekeningcijfers, dus geen begrotingscijfers.
De vergelijkiing wordt gemaakt tussen de gemeente Merchtem, een cluster van 27 gelijkaardige gemeenten, de Provicie en het Gewest.
Enkele markante cijfers dus :
De bevolkingsaangroei over vijf jaar (2008-2013) : in Merchtem steeg de bevolking met 5.2%, dat is de hoogste aangroei in de vergelijking. In het gewest bedroeg die bijvoorbeeld 3.6%. De 5.2% groei bestaat uit 1.2% natuurlijke groei (wat hoger is dan het Gewest - 0.7%) en 4 % uit migratie (Gewest 3.6%). Hieruit mogen we afleiden dat Merchtem heel wat nieuwe inwoners heeft aangetrokken maar ook dat de 'eigen' bevolking behoorlijk aangroeit : dit wijst op de aanwezigheid van jonge gezinnen.
De werkloosheidsgraad zit op 4.4 % wat absoluut het laagste is van de vergelijking (Gewest 6.5%).
De gemeente zelf stelt 5 personeelsleden per duizend inwoners tewerk. Dat is opnieuw het laagste cijfer van de vergelijking. Gemiddeld stellen de gemeenten in het Gewest liefst 7.3 medewerkes aan per duizend inwoners. Dat geeft aan dat er op onze diensten geen medewerker 'teveel' rond loopt.
Met de Aanvullende personenbelasting van 7.10% scoren we alweer het laagste in de vergelijkiing. Het gemiddelde van alle gemeenten in het Gewest topt af op 7.38 %.
De Opcentiemen op de onroerende voorheffing bedraagt 1.350, ook hiermee zitten we lager dan het Gewest waar dit 1.442 bedraagt. Belangrijk is hier te melden dat de waarde van 100 opcentiemen in Merchtem met 349.833 € veel lager is dan die van het Gewest, zijnde 430.868 €, of waarde 100 opcentiemen per inwoner 22 in Merchtem, 24 in het Gewest. In mensentaal : de gronden en huizen zijn in Merchtem minder waard dan in het Gewest. Een zelfde grond met woning in Merchtem heeft dus een lager kadastraal inkomen (belastbare basis) als datzelfde pand in Meise of Wemmel bijvoorbeeld. Met een lager cijfer aan opcentiemen bekomt men in Meise of Wemmel zo een hoger belastingsinkomen.
Nog een zeer opvallend cijfer uit de uitgaven exploitatierekening. In Merchtem gaat 583€ per inwoner naar onderwijs. In het Gewest is dat amper 137 €. Ik hoor sommigen al denken : afschaffen dat onderwijs, onverantwoord veel. Dat is zeer kort uit de bocht, want als we kijken naar de ontvangsten in de exploitatierekening zien we dat die bij de werkingssubsidies 576€ per inwoner bedragen in Merchtem en slechts 194€ per inwoner in het Gewest. Al even kort door de bocht zou de conclusie zijn dat Merchtem eigenlijk 'winst' haalt uit het onderwijs. Immers het gaat om exploitatie, niet om investeringen (vb bouw school Ten Bos, aankoop machines GTSM etc). In alle geval blijkt uit het cijfer dat Merchtem zich trots onderwijsgemeente mag noemen.
Nog een leuke : de gemeentelijke bijdrage aan het OCMW bedraagt in Merchtem 138€/inw., in het Gewest 122€/ inw. Deze score is de hoogste in de vergelijking. Punt is wel dat de campus perfect in orde is en voor jaren goed zit dank zij perfect onderhoud. De bijdrage per inwoner is in dalende lijn.
Het blauw op straat (bijdrage politiezone) is met 77 € per inwoner fors de laagste in de vergelijking, gemiddeld is dat 111 € in het Gewest.
Eentje voor een enkeling die twijfelt over het goede beheer van de schuld : Met 40 € per inwoner aan financiële uitgaven (rente) zitten we weer als laagste in de vergelijking. In de provincie is dat 44 € en Gewest 42 €/ inw.
Merchtem is ondanks de crisis een gemeente die nog fors investeert. In 2014 bedroeg dit 380 € per inwoner. In het gewest 327€ per inwoner.
In termen van 'balans' is de som van Vlottende Activa en Vaste Activa 5.509 € per inwoner. Hier ruim het meeste van de vergelijking. Het gemiddelde van de gemeenten in het Gewest strandt op 4.648 € per inwoner. Dit mooie cijfer relativeert ruim de schuld op lange termijn per inwoner van 1.270€ in Merchtem opzichtens 1.072€ per inwoner in het Gewest.
En nu iets voor Groen. De energie-uitgaven van de gemeente Merchtem bedragen 12.2€ per inwoner. Het gemiddelde van alle gemeenten die het gewest vormen bedraagt 29.2€ / inw., een veelvoud dus! Hiermee is Merchtem ruim de energie-zuinigste gemeente. Dit werd 'stapsgewijs' gerealiseerd. Led-verlichting, dakisolatie, bio-massaketel in de loods etc. De cijfers liegen niet.
Allicht is dit niet de meest gezellige bijdrag die ik schreef, maar toch goed om weten. En zoals gezegd : rekeningcijfers. Die zijn wat ze zijn. Wie de hele studie wil kan die bekomen op eenvoudig verzoek : [email protected].