Voorzitter, en kennelijk ook camera-man van Groen filmt zowaar heel de gemeenteraad 

En hoe kijk je naar heel wat g o e d nieuws ?


Allicht is het om alles nog eens goed te analyseren. In alle geval een voordeel : Groen beperkt nu ten minste de duur van hun interventies tot de capaciteit van de batterie van de camera van hun voorzitter.
Een opluchting : na een reeks gemeenteraden over vis, vlees, wilde katten, gezonde katoen etc... eindelijk een gemeenteraad waar het ging, of ten minste moest gaan, over het beleid van de gemeente. 

Raar maar waar : een van de kortste gemeenteraden van deze legislatuur !

Ik heb zo goed als ik kan geprobeerd de 'bbc' uit te leggen. Het is niet om te stoefen, maar er zijn er die mij vragen om dat her en der te komen doen omdat de uitleg die ik erover geef 'zo verstaanbaar is'.

CD&V en Groen stemden tegen ! Dit in tegenstelling tot hun mandatarissen in de commissie financiën. Tegen dat is ook tegen alle investeringen die gepland zijn. Tegen zonder enig alternatief aan te reiken. Tegen, 'dweis'.... En ja, weer ging het schoolmeestersvingertje van leraar Fons de lucht in. 'Ge verkoopt al Uw kroonjuwelen' . Dat zal wel : al wat we verkopen is aangekocht om te verkopen of heeft geen nut meer. Dat we tegelijkertijd ook aanzienlijke fondsen voorzien om net nieuw patrimonium aan te kopen, vergeet men. Ooit al gehoord van 'actief patrimoniumbeleid' ?. Dat men van BBC niet veel kaas heeft gegeten mag blijken uit de vraag wat we gaan doen met Nieuwelaan. Uiteraard zit onderhoud wegenis nog in het budget. Maar zoals ik stelde in 'ongewijzigd beleid'. Eens Aquafin begint, kunnen ook wij voort met Nieuwelaan. Dat weet men. Alleen maar eens iets zeggen om iets te zeggen en vooral om te pogen deze meerderheid in discrediet te brengen. Geen probleem : op het einde van de rit zal men wel zien waar we gekomen zijn. In een eerder artikel stelde ik het vel van de beer niet te verkopen voor hij geschoten is. Dat is zo, maar wees gerust : de volgende weken komen er heel wat dossiers in een beslissende fase. Misschien iets langer geduurd, maar, we doen rustig voort. "tot spijt van wie het benijdt"


Hier alvast de tekst over bbc die werd gepresenteerd aan de gemeenteraad : 

"Geachte Heer Burgemeester,
collega's schepenen, 
dames en heren gemeenteraadsleden,

Ongeveer 80 % van de gemeenten zal op een gemeenteraad in december het Meerjarenplan 2014-2019 voorleggen ter goedkeuring. Dat is ook de laatste maand dat dit kan. Lukt dat niet, dan dient men 2014 aan te vatten met de zogenaamde “Voorlopige twaalfden”.
Was het verstandig om eerder laat te beginnen ? Ik denk het wel. De laatste maanden werden nog tal van wijzigingen doorgevoerd in talrijke omzendbrieven en aanbevelingen.
Bovendien kon maar gestart worden bij het definitief vastleggen van de rekeningcijfers van 2012. Die waren definitief in juni van dit jaar.
Samen met Q&A, het studiebureau dat ons heeft begeleid bij de opmaak van de B.B.C., werd gestart met een analyse van de gemeente : een externe waarbij voornamelijk vergeleken werd met de zogenaamde ‘cluster-gemeenten’. Hier kon ruim gebruik gemaakt worden van het vele cijfermateriaal en studiewerk van de diensten van Belfius. Er werd ook een interne analyse gemaakt.  De diensthoofden hebben elk de werking van hun dienst in kaart gebracht en aan de hand van vragenlijsten en modellen van Q&A deze ook geanalyseerd. De goede en minder goede kanten werden zo bloot gelegd. Belangrijk te weten is dat het bestuur, lees het college, in deze fase op geen enkele manier is tussengekomen. De interne doorlichting had maar zin wanneer deze op een professionele wijze gebeurde door en met een onafhankelijk studiebureau.
Wat mij betreft was dit de interessantste fase van de opstart B.B.C.. Geconfronteerd met deze externe en interne analyse zijn er vervolgens gesprekken geweest tussen Burgemeester en schepenen enerzijds en de diensthoofden van hun respectievelijke bevoegdheden anderzijds.
Ook dit was een leerrijke oefening.
Enkele lessen uit deze analyse : het blijkt bijvoorbeeld dat het aantal personeelsleden per inwoner in Merchtem laag ligt opzichtens de clustergemeenten. Uit de interne analyse blijkt dat inderdaad elke dienst krap zit en dat bij een langere afwezigheid dit weegt op de werking van de dienst en dus  ook op de dienstverlening aan de bevolking. Dit heeft voor gevolg dat in de zoektocht naar besparingen een drastische afslanking van het personeelsbestand geen optie is. In tegendeel op sommige diensten is er zelfs aanwerving noodzakelijk (stedenbouwkundige bijvoorbeeld).
Andere opvallende conclusie : de gemeentelijke bijdrage aan het OCMW is in Merchtem veel hoger dan in de cluster-gemeenten. Nadere analyse van de cijfers leert dat dit voornamelijk komt door het investeringsprogramma dat de afgelopen 18 jaar is doorgevoerd. Eens de leningen voldaan zijn krijg je een heel ander beeld te zien. Zo zijn deze legislatuur de eerste service-flats reeds afbetaald, in de volgende legislatuur de tweede reeks. Dit geeft een heel andere kijk op die toelage.
Vanuit de politiek, want wij als meerderheid hadden natuurlijk ook wel iets te zeggen in het BBC-verhaal, was de belangrijkste beslissing te gaan voor ongewijzigde belastingen : geen verhoging opcentiemen onroerende voorheffing, geen verhoging belasting op de personenbelasting.
 
Een andere belangrijke beslissing is ook de bouw van een nieuwe technische school deze legislatuur. Zelfs in een ‘afgeslankte’ versie blijft dit een zware investering, allicht de zwaarste in deze legislatuur.
 
We komen nu tot de essentie : de projecten die opgestart werden  in de vorige legislatuur afwerken : School Ten Bos, Nieuw Recyclagepark, Restauratie Reedijk, Dagopvangcentrum en finale uitbreiding Rustoord. Vervolgens de nieuwe projecten inpassen. Hier werd geopteerd om prioriteit te geven aan de nieuwbouw technische school. De opportuniteit aankoop zaal Brussegem en het functioneel maken van deze zaal werd ook als prioritair aanzien. De bouw sporthal en herbestemming sporthal Dendermondestraat, het sluitstuk van het beleid gemeentelijk patrimonium, verschuift naar het einde van de legislatuur, mogelijks naar volgende legislatuur. Wat de herbestemming sporthal naar multifunctionele zaal betreft werd alvast beslist een studie te maken naar de concrete noden : maak maar mee wat er in Asse gebeurde : acties nog voor er nieuwe infrastructuur werd geopend !
Een hele brok aan investeringen dus. Raming : meer dan 12.000.000 €.
Het zwaartepunt van de investeringen ligt in 2014 : afwerking school Ten Bos, Reedijkgebouw, multifunctionele zaal Brussegem en recyclagepark.
In de planning BBC wordt de start van de nieuwbouw Technische school voorzien in 2015 en zullen de meeste uitgaven liggen in 2016.
2016 is een kantelmoment. Op dat ogenblik zullen we moeten evalueren of er nog nieuwe investeringen bij kunnen. Veel hangt af van de  “autofinancieringsmarge” . Die is positief in 2016. Doch het blijft een begroting. Ofschoon zeer realistisch begroot (zowel qua uitgaven als inkomsten) moet men rekening houden met tegenslagen.
Persoonlijk denk ik ook dat gans het BBC-verhaal pijnlijk aan het licht heeft gebracht welke ravage de ondergang van de Gemeentelijke Holding en het daarbij gepaard gaande schrapping van het dividend, aan alle steden en gemeenten in Vlaanderen heeft teweeg gebracht.  Iets waar ik overigens drie jaar geleden al voor gewaarschuwd had. Maar wat nu cijfermatig is komen vast te staan. Ik denk dat de nieuwe Vlaamse Regering niet langer de vraag van de Steden en gemeenten naar compensaties zal kunnen negeren. Een tweede operatie ‘Van Mechelen’ dringt zich mijn inziens op. Afgaand op wat ik hoor en lees zullen zowat alle gemeenten in Vlaanderen hun belastingen aanzienlijk verhogen. Merchtem is overigens wat dat betreft een eiland in de streek geworden : de optie geen belastingverhoging is geen slogan maar een zeer grote uitdaging.
Dat blijkt uit simulaties die in het systeem van BBC  zeer eenvoudig te maken zijn. Als we de belasting op de personenbelasting verhogen naar bijvoorbeeld 7.9 % halen we zeer gemakkelijk de vereiste financiële evenwichten. De keuze van de  huidige meerderheid is duidelijk dit niet te doen.
 
Conclusie : we halen alle doelstellingen. Er blijft een ambitieus investeringsprogramma en de autofinancieringsmarge zal in 2019 positief zijn.
 
Het plan is reeds goedgekeurd op de commissie financiën, waar uiteraard ook leden van de oppositie zetelen.
 
Toch anticipeer ik nu reeds op mogelijke kritieken van de oppositie.
Onvermijdelijk zal gesteld worden dat we de belastingen in 2006 hebben verhoogd. Dat is juist maar daarbij moet men stellen dat  we zelfs met die verhoging lager zaten dan de ‘cluster-gemeenten’ en zeer belangrijk : in vergelijking met bijvoorbeeld Asse en Meise brengt een procentpunt belasting op de personenbelasting beduidend minder op voor Merchtem. Dat komt omdat de gemiddelde inkomsten van de Merchtemnaar lager liggen dan in andere gemeenten.

Ook de opcentiemen brengen per punt minder op in vergelijking met de cluster-gemeenten : dat heeft dan weer te maken met de waardering van het onroerend goed (lees bepaling van het kadastraal inkomen door de FOD financiën).
 
Men zal ook aanvoeren dat we in de komende jaren heel wat patrimonium te gelde zullen maken en dat dit “éénmalige maatregelen” zijn.  Ten eerste is de impact van die verkopen op de autofinancieringsmarge vrij klein. Bovendien zijn dit geen éénmalige maatregelen vermits deze juist kaderen in wat we noemen het “actief patrimoniumbeleid”. We hebben de meeste van die eigendommen precies gekocht om ze te gelde te maken. Het bewijs dat het niet gaat om éénmalige maatregelen wordt geleverd door het feit dat we blijven gelden voorzien voor de aankoop van nieuw patrimonium, zie recente uitoefeningen voorkooprecht.
 
Men zal allicht ook aanvoeren dat de BBC minder transparant is dan het vorige systeem : dat was ook mijn eerste indruk. Maar eens je ermee aan de slag gaat is het juist het omgekeerde. Men kan vrij eenvoudig rapporteren en analyseren. Het zal wat wennen zijn maar de financiële dienst zal iedereen die vragen heeft de gepaste cijfers bezorgen.

Men zal ook aanvoeren dat de BBC van het AGB absoluut niet in evenwicht is en daar de autofinancieringsmarge niet gehaald wordt : dat is juist, maar daar hoeft dat ook niet. Dat staat zo letterlijk in het decreet. We moeten daar ook niet flauw over doen : het AGB is een vehikel dat dient om de BTW op investeringen te optimaliseren. De toelagen van de gemeente aan het AGB  (eigenlijk is het AGB een dochteronderneming) zijn overigens verwerkt in het BBC van de gemeente. Net zoals overigens ook en uiteraard de toelage van de gemeente aan het OCMW is verwerkt in de gemeentelijke BBC.

Ten slotte kan men stellen dat drie prioritaire doelstellingen te weinig zijn.
Recente omzendbrieven van Binnelands Bestuur pleiten daar nu net voor. Bij teveel prioriteiten ziet men door de bomen het bos niet meer. Prioritair is in het BBC-verhaal synoniem voor rapportering aan de gemeenteraad. De als prioritair aangeduide beleidsdomeinen moeten jaarlijks gerapporteerd worden. De andere ook, maar niet verplicht. Bovendien blijft de rapportage van jaarrekening uiteraard ook verplicht.
 
Ziedaar dus wat voorligt ter goedkeuring.  Als schepen van financiën sta ik met meer zelfvertrouwen dan ooit met dit plan voor U. Ik ben er bijzonder fier op dat we, en daarmee bedoel ik voornamelijk de financiële dienst en de secretaris, er een Merchtems verhaal hebben van gemaakt. Uitgaande van een eerlijke analyse, geen copy-paste, geen ‘model’ van op een ander. Door dit zo aan te pakken weten we nu zeer goed waar we staan. Zonder romantisch te willen worden heeft die zeer intense samenwerking ook de vertrouwensband die er al was met de financiële dienst en de secretaris erg versterkt. We zijn er als een team tegen aangegaan en ik kan hen niet genoeg bedanken voor het werk dat geleverd werd. "